คุณพ่อคุณแม่เคยได้ยินคำว่า “โรคย้ำคิดย้ำทำ” กันบ้างไหมคะ ? บางคนอาจจะเคยได้ยิน และรู้แค่ว่ามันน่าจะเกิดขึ้นกับวัยผู้ใหญ่ที่มักจะคิดเรื่องใดเรื่องหนึ่งมากเกินไป ซึ่งคุณพ่อคุณแม่รู้หรือไม่ว่า เด็กๆ ก็สามารถเป็นได้เช่นกัน ซึ่งความทุกข์ทรมานของการย้ำคิดย้ำทำนี้มักจะส่งต่อการใช้ชีวิตประจำวันของเด็กๆ ด้วย เราไปดูกันกว่าค่ะว่าเราจะรู้ได้ยังไงว่าเด็กๆ กำลังเป็นอยู่ แล้วถ้าเป็นแล้วจะช่วยเหลือเด็กๆ ได้ยังไงบ้าง ไปดูกันเลย!
โรคย้ำคิดย้ำทำ หรือ OCD (Obsessive-Compulsive Disorder) เป็นพฤติกรรมการคิดและทำอะไรซ้ำๆ บางครั้งอาจก่อให้เกิดความกังวลใจ หงุดหงิด และส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน การเข้าสังคม รวมถึงการเรียน และอาจมาควบคู่กับโรคสมาธิสั้น โรคกล้ามเนื้อกระดูก สามารถเกิดกับเด็กได้ตั้งแต่วัยอนุบาล และเห็นชัดในวัยประถมต้น ขึ้นอยู่กับพฤติกรรมของเด็กแต่ละคน
5 อาการย้ำคิดย้ำทำของเด็กที่สังเกตได้
- กลัวเชื้อโรค : เด็กจะไม่ชอบความสกปรกต่างๆ จนทำให้ต้องทำความสะอาดซ้ำๆ นานๆ เช่น ล้างมือ อาบน้ำ กลัวว่าจะติดเชื้อโรคหรือสิ่งสกปรก ใครโดนตัวก็ต้องไปล้างมือหรืออาบน้ำตลอดเวลา
- จัดวางของเป๊ะๆ : เช่น ขยับของบนโต๊ะให้เท่าหรือเสมอกัน จะจัดซ้ำๆ เพราะกลัวว่าจะไม่เท่ากัน เมื่อจัดเสร็จแล้วก็จะจัดอีก เพราะไม่แน่ใจว่าจัดไปนั้นเท่ากันไหม
- ตรวจซ้ำๆ นับซ้ำๆ : เช่น เด็กๆ จะบอกให้ปิดประตู และย้ำพ่อแม่บ่อยๆ ว่า ปิดประตูแล้วใช่ไหม ซ้ำๆ ประมาณ 3-5 ครั้ง หรือการนับขั้นบันไดตลอดเวลา แล้วก็เริ่มนับใหม่โดยการลงมาเริ่มนับใหม่ ซ้ำแล้วซ้ำอีก
- คิดเรื่องบางเรื่องตลอดเวลา : เป็นการคิดเรื่องนั้นๆ โดยการรับข้อมูลนั้นๆ มากเกินไป แล้วปล่อยวางไม่ได้ ทำให้คิดกังวลตลอดเวลา
- สะสมสิ่งของ : อย่างเช่นการเก็บของที่ไม่ใช้แล้ว เก็บเพราะกังวลว่าหากทิ้งไปแล้วจะนำกลับมาใช้ใหม่อีกจะใช้ไม่ได้ หรือกลัวที่จะทิ้งของเหล่านั้น เป็นต้น
พ่อแม่ทำอะไรได้บ้าง
- อย่าขู่ให้ลูกกลัวหรือพูดเกินจริง เพราะจะทำให้ลูกเข้าใจผิด ให้ใช้เหตุผลประกอบ
- อย่าใส่อารมณ์ อย่าซ้ำเติม ต้องอธิบายเรื่องบางเรื่องให้ลูกฟังบ่อยๆ ชี้ให้เห็นถึงข้อดีอย่างเป็นเหตุผล
- อย่าดุด่า เพราะลูกจะเก็บไปคิดหนักกว่าเดิม
- อย่าจิตตกตามลูก เพราะจะทำให้ลูกยิ่งกังวลหนัก
- พาลูกไปบำบัดโดยจิตแพทย์