อุปนิสัยและลักษณะของเด็กเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อน เด็กแต่ละคนต้องการการเลี้ยงดูที่แตกต่างกัน การเรียนรู้นิสัยของเด็กจากพฤติกรรมจะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่ปรับการเลี้ยงดูได้เข้ากับเด็กแต่ละประเภท ส่งเสริมให้เขาพัฒนาตัวเองได้อย่างมีความสุขค่ะ วันนี้เรามาทำความรู้จักกับลักษณะนิสัย 4 ประเภทจากนักปรัชญาชาวออสเตรีย Rudolf Steiner กันเถอะ
Rudolf Steiner ได้แบ่งประเภทอุปนิสัยของคนไว้ 4 ประเภท โดยที่เด็กคนหนึ่งสามารถมีได้มากกว่าสองประเภทปนกันไป ในที่นี้ คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตว่าพฤติกรรมของลูกน้อยมีพื้นอารมณ์ทางใดมากกว่ากัน โดยพฤติกรรมเหล่านี้จะแสดงออกชัดเจนหลังจากลูกน้อยมีอายุ ๗ ขวบหรือราวนั้นค่ะ
ใจร้อนแรง (Choleric)
เด็กประเภทนี้เหมือนธาตุไฟ เด็กใจร้อนแรงเป็นเด็กที่มีความเป็นผู้นำสูง มุ่งมั่นกับเป้าหมายตรงหน้าเขา เป็นคนเด็ดขาดและมองเหตุผลเป็นหลัก ต้องการที่จะเป็นหัวหน้า แต่จะเป็นคนใจร้อนง่าย พื้นนิสัยค่อนข้างรุนแรงกว่าเด็กประเภทอื่น
เด็กใจร้อนแรงต้องการแรงกระตุ้น ไม่ชอบอะไรที่ง่ายเกินไป ควรให้อะไรที่ท้าทายตัวเขา ในทางเดียวกันควรเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่เขา เพื่อให้เขารู้สึกภูมิใจและเคารพในตัวผู้ปกครองค่ะ คุณพ่อคุณแม่ควรสอนให้เขาหัดควบคุมอารมณ์ตัวเอง และให้เขาเรียนรู้ที่จะฟังผู้อื่นด้วยนะคะ
ใจร่าเริง (Sanguine)
เปรียบได้กับธาตุลม เด็กใจร่าเริงจะมีอุปนิสัยร่าเริงสมชื่อ ชอบอยู่กับผู้คนจำนวนมาก พูดคุยเก่ง เข้ากับคนได้ง่าย มักเป็นฝ่ายชวนเพื่อนเล่น แต่เด็กใจร่าเริงจะไม่สามารถจดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้นาน สมาธิสั้น อยู่นิ่งไม่ได้ จึงทำให้เขาชอบที่จะตามหาอะไรใหม่ ๆ ซึ่งอาจจบลงด้วยการทำอะไรที่เสี่ยงได้ค่ะ
เด็กใจร่าเริงชอบสีสันและรูปภาพต่าง ๆ ประทับใจได้ง่าย แต่ก็เบื่อง่ายเช่นเดียวกัน คุณพ่อคุณแม่ควรปล่อยอิสระให้ลูกน้อย แต่ในทางเดียวกันก็ไม่ควรให้เขาหลงระเริงหรือหมกมุ่นจนเกินไป
ใจเฉื่อยชา (Phlegmatic)
เปรียบได้เป็นธาตุน้ำ มีนิสัยเฉื่อยชาสมชื่อ เขาจะเป็นเด็กค่อยเป็นค่อยไป สบาย ๆ รักสงบ ตามน้ำไปเรื่อย แต่ในขณะเดียวกัน เด็กใจเฉื่อยชาจะไม่ค่อยแสดงอารมณ์ หรือไม่รู้สึกยินดียินร้ายกับสิ่งรอบข้างเท่าที่ควร ทำอะไรเชื่องช้าไม่รีบร้อน
ทางที่ดีหากลูกน้อยเป็นเด็กใจเฉื่อยชา คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรปล่อยให้เขาอยู่คนเดียวเป็นเวลานาน เพราะนั่นอาจจะทำให้เขากลายเป็นเด็กเฉยชา ไม่สนใจผู้อื่นหรือสิ่งอื่นในชีวิต เด็กใจเฉื่อยชาควรมีเพื่อนเล่นสักคน หากเป็นคนที่สดใสร่าเริงได้จะยิ่งดีค่ะ เพราะความร่าเริงของเพื่อนจะสนองอารมณ์ให้เขาหัดแสดงอารมณ์และความสนอกสนใจมากขึ้น เหมือนน้ำสะท้อนเงาเลยล่ะค่ะ
ใจอ่อนไหว (Melancholic)
เป็นธาตุดิน เด็กประเภทนี้จะอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ ใช้ความรู้สึกเป็นหลัก แต่ในขณะเดียวกันจะเป็นคนที่มีความละเอียดอ่อน ใส่ใจสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ และสามารถใช้ความคิดได้ลึกซึ้ง มักชอบอยู่คนเดียว ไม่ค่อยชอบออกไปเล่นเท่าไหร่นัก จนกว่าเพื่อนจะมาชวนเขาถึงจะยอมไป
เด็กใจอ่อนไหวมักจมปลักกับอารมณ์ตัวเองได้ง่าย คุณพ่อคุณแม่ต้องเตรียมการรับมือให้ดี แต่ถึงอย่างนั้นไม่ควรสั่งสอนเชิงบังคับว่า “ห้ามเศร้านะ อย่าทำหน้าแบบนี้” ควรเข้าใจความรู้สึกของเขา และทำให้เขาเข้าใจว่าเราเองก็เข้าใจความรู้สึกเขาดี ลองให้เขาระบายอารมณ์ออกมาในลักษณะของรูปธรรม จะทำให้เขาเข้าใจความรู้สึกตัวเองได้ดีขึ้นค่ะ
และนี่ก็คืออุปนิสัยสี่ประเภทที่ถูกจำแนกด้วย Rudolf Steiner โดยคุณพ่อคุณแม่สามารถนำไปเรียนรู้และปรับใช้กับลูกน้อยได้ค่ะ ทีนี้ก็ชักสงสัยแล้วสิว่าลูกน้อยเป็นคนประเภทไหนกันนะ? 🔥💨💧🌱
ที่มา:
